نظریه رمان در ساختار رمان های رئالیستی و تحلیل رئالیستی رمان کوتاه مدیر مدرسه جلال آل احمد

Authors
abstract

در این مقاله برآنیم با معرفی سیر مباحث فلسفی کاربردی در حوزه رئالیسم و نظریه رمان به مؤلفه های طرح شده در ساختار روایی رمان های رئالیستی دست یابیم، سپس با تکیه بر آن ها رمان کوتاه «مدیر مدرسه» اثر جلال آل احمد را تحلیل و جنبه های رئالیستی این اثر را نمایان سازیم. در میان آثار آل احمد این رمان به دلیل رئالیسم انتقادی و قدرتش در ارایه مسائل ویژه ای از جامعه در ادبیات داستانی ایران جایگاه و هویت معینی دارد. اثری ساده، واقع گرا، با ساختمانی منسجم، شخصیتی زنده و نثری مستقل. در این اثر آل احمد با استفاده از تجارب و مشاهدات عینی و حسی خود کوشیده است با لحن گزارش گونه و خلق شخصیت ها و فضای داستانی که نقطه تلاقی تخیل و واقعیت است، به «واقعیت نمایی» داستان دست یابد و رمان را از سطح یک اثر گزارشی بالا ببرد و در انتها آن را به عنوان یک اثر داستانی قابل تحسین ارایه کند. در واقع، رمان کوتاه «مدیر مدرسه» هم از نظر شخصیت پردازی و نثر پویا و زنده ای که دارد و هم از لحاظ طرح مشکلات اثری پر حرکت، ممتاز و بالقوه رئالیستی است. رمان او به جای آن که اثری تخیلی محسوب شود، انعکاسی است از واقعیت، زیرا جوهر و کیفیت ضروری آن در رابطه ای است که میان واقعیت و تخیل نهفته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نظریة رمان در ساختار رمان‌های رئالیستی و تحلیل رئالیستی رمان کوتاه مدیر مدرسة جلال آل احمد

در این مقاله برآنیم با معرفی سیر مباحث فلسفی کاربردی در حوزة رئالیسم و نظریة رمان به مؤلفه‌های طرح شده در ساختار روایی رمان‌های رئالیستی دست یابیم، سپس با تکیه بر آن‌ها رمان کوتاه «مدیر مدرسه» اثر جلال آل احمد را تحلیل و جنبه‌های رئالیستی این اثر را نمایان سازیم. در میان آثار آل احمد این رمان به دلیل رئالیسم انتقادی و قدرتش در ارایه مسائل ویژه‌ای از جامعه در ادبیات داستانی ایران جایگاه و هویت م...

full text

نقد فرهنگی رمان مدیر مدرسه جلال آل احمد از منظر گفتمان و نظریه قدرت میشل فوکو

گفتمان قدرت یکی از اندیشه­های محوری میشل فوکو است. این مقاله به دنبال این سؤال مهم تنظیم شده که آیا می‌توان رویکرد فوکو نسبت به گفتمان قدرت را در رمان مدیر مدرسه جلال آل احمد جستجو و تحلیلی از شرایط فرهنگی ایران در دوره پهلوی، بر مبنای این گفتمان ارائه کرد؟ گفتمان قدرت و تکنولوژی انضباط از دیدگاه فوکو، با بخش­های زیادی از رمان مدیر مدرسه و در سطح عینی و واقعی با شرایط سیاسی و فرهنگی جامعه ایران...

full text

رمان رئالیستی یا سند اجتماعی؟ نگاهی به مدیر مدرسة آل احمد

در مباحث نقد ادبی، اصطلاح «رئالیسم»به مفهومی خاص برای اشاره به جنبشی ادبی در قرن نوزدهم به کار می رود و به مفهومی عام، نام سبکی ادبی است که هنوز در ادبیات داستانیِ معاصر استمرار دارد. مدیر مدرسه آل احمد نمونه ای خصیصه نما از آثار رئالیستی به مفهوم عام کلمه است که نویسنده در آن کوشیده است انسان ها و اوضاع اجتماعی را آن گونه که در زندگیِ واقعی (ایران دهة 1330) به نظر می رسیدند بازنمایی کند. سبک رئا...

full text

رمان رئالیستی یا سند اجتماعی؟ نگاهی به مدیر مدرسة آل‌احمد

در مباحث نقد ادبی، اصطلاح «رئالیسم»به مفهومی خاص برای اشاره به جنبشی ادبی در قرن نوزدهم به کار می‌رود و به مفهومی عام، نام سبکی ادبی است که هنوز در ادبیات داستانیِ معاصر استمرار دارد. مدیر مدرسه ‌ آل‌احمد نمونه‌ای خصیصه‌نما از آثار رئالیستی به مفهوم عام کلمه است که نویسنده در آن کوشیده است انسان‌ها و اوضاع اجتماعی را آن‌گونه که در زندگیِ واقعی (ایران دهة 1330) به نظر می‌رسیدند بازنمایی کند. سبک ...

full text

بررسی تطبیقی مضامین اجتماعی در رمان ابن الفقیر اثر مولود فرعون و داستان مدیر مدرسه اثر جلال آل احمد

«مولود فرعون» و «جلال آل احمد» در ادبیّات الجزایر و ادبیّات فارسی، متأثّر از اوضاع نابسامان جامعۀ خویش در ضمن داستان­پردازی، به نقد و تحلیل رفتارهای اجتماعی نامناسب روزگار خود پرداخته­اند، و هر دو از مصلحان و روشنفکران جامعۀ خود نیز بوده­اند. رفتارهای نامطلوب در میان مردم همچون حسادت، سوءظن، خرافات و تقلید از پوشش­های غربی نیز مورد انتقاد این دو نویسنده قرار داشته است. این مقاله به شیوۀ توصیفی - ت...

full text

تحلیل پراگماتیستی «مدیر مدرسه»ی جلال آل احمد

مطالعه ی جنبه های کاربردی زبان آل احمد در حوزه ی کاربردشناسی، ویژگی های نثر «مدیر مدرسه» و نوع نگرش آل احمد نسبت به دنیای پیرامون خویش را روشن می سازد. و او را به عنوان نویسنده ای متعهد می شناساند که از طریق کنش های گفتاری گوناگون حامل پیام و مضمون هایی فراتر از آنچه بر زبان آورده، است. نویسنده ای که با دارا بودن دانش به کار گیری ابزار زبان، زاویه ی دید خاصی را برگزیده، تعاملی صمیمانه با خوانند...

full text

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023